Van một chiều cánh bướm kết hợp ưu điểm của van bi và van cánh bướm, thường được dùng để ngăn dòng chảy ngược trong hệ thống đường ống có độ lớn trung bình. Với cấu tạo đơn giản gọn nhẹ, phản hồi nhanh, van này đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong hệ thống cấp thoát nước, HVAC, phòng cháy chữa cháy… Bài viết sau đây sẽ giải đáp chi tiết các yếu tố về kỹ thuật, phân loại và cách chọn mua phù hợp.
Van một chiều cánh bướm là gì?
Van một chiều cánh bướm là loại van chỉ cho phép dòng chảy đi theo một hướng nhất định và ngăn không cho dòng chất lỏng hoặc khí chảy ngược nhớ một cánh đĩa dạng cánh bướm. Khi áp lực dòng tích cực đẩy cánh mở, còn khi dòng lưu ngừng hoặc đảo chiều, cánh sẽ đóng lại để khóa đường chảy. Điều này giúp bảo vệ hệ thống đường ống, giảm rủi ro hư hỏng thiết bị và duy trì hiệu suất vận hành ổn định.
Van này thường được sử dụng trong các hệ thống cấp thoát nước, HVAC, ngành dầu khí và nhiều lĩnh vực công nghiệp khác. Nhờ thiết kế đặc biệt với cánh bướm mở ra khi dòng lưu chất chảy qua và đóng lại khi có hiện tượng chảy ngược, van một chiều cánh bướm được đánh giá cao về tính an toàn và độ bền.
Thông số kỹ thuật của van một chiều cánh bướm
- Chất liệu: Gang, inox.
- Kích cỡ: DN 50 – DN 500.
- Áp lực: PN10, PN16, PN25.
- Nhiệt độ làm việc: Max 110 độ C với thân gang và 180 độ C thân inox.
- Gioăng làm kín: Cao su NBR, Teflon, PTFE.
- Đĩa: Inox, gang.
- Lò xo: Thép không gỉ.
- Xuất xứ: Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Malaysia.
- Môi trường sử dụng: Chất lỏng, khí, hơi.
- Tiêu chuẩn kết nối: JIS, DIN, ANSI, BS.
- Phương thức vận hành: Tự động thông qua áp lực dòng chảy.
Cấu tạo của van một chiều cánh bướm
Trước khi lựa chọn và sử dụng van một chiều cánh bướm, bạn cần hiểu rõ về cấu tạo của nó. Van này bao gồm các bộ phận chính sau:
- Thân van: Thường được làm từ các vật liệu như inox, gang, thép không gỉ hoặc đồng, giúp đảm bảo độ bền và khả năng chịu áp lực cao. Đây là bộ phận trực tiếp cho phép lưu chất đi qua, được thiết kế dạng kẹp wafer để dễ dàng kết nối.
- Đĩa van (cánh bướm): Hay còn gọi là lá van, là bộ phận quan trọng nhất, có nhiệm vụ đóng mở để điều chỉnh dòng chảy. Đĩa van có thể làm từ inox, thép hoặc các hợp kim chống ăn mòn.
- Lò xo: Làm từ inox, có độ nén và độ đàn hồi tốt. Giúp đĩa van trở lại vị trí đóng khi không có dòng lưu chất đi qua, ngăn chặn dòng chảy ngược một cách hiệu quả.
- Trục van: Kết nối cánh bướm với thân van, giúp đảm bảo quá trình đóng mở diễn ra mượt mà và ổn định. Được xem như là bản lề để cố định vị trí cho đĩa van và lò xo đàn hồi.
- Gioăng làm kín: Chức năng chính của bộ phận này là đảm bảo không có rò rỉ khi van đóng, giúp duy trì hiệu suất hoạt động tốt nhất. Gioăng được làm từ các vật liệu có tính đàn hồi như cao su NBR, EPDM, PTFE,…
Nguyên lý hoạt động của van một chiều cánh bướm
Nguyên lý hoạt động của van một chiều cánh bướm rất đơn giản nhưng hiệu quả. Khi không có lưu chất chảy qua thì van sẽ ở trạng thái đóng hoàn toàn. Khi thực hiện bơm một lượng chất lỏng vào hệ thống, áp lực từ dòng chảy sẽ tác động lên đĩa van.
Khi có dòng chảy theo hướng đúng, áp lực của chất lỏng hoặc khí sẽ đẩy cánh bướm mở ra, cho phép dòng lưu chất đi qua. Ngược lại, khi dòng chảy ngừng hoặc có hiện tượng chảy ngược, lò xo sẽ đưa đĩa van về vị trí đóng, ngăn không cho dòng chảy ngược lại.
Cơ chế hoạt động này giúp bảo vệ bơm, đường ống và các thiết bị khác khỏi hư hỏng do hiện tượng búa nước hoặc sự thay đổi áp suất bất thường trong hệ thống.
Ưu điểm của van một chiều cánh bướm
- Quá trình vận hành hoàn toàn tự động nhờ lực đẩy của lò xo dưới áp lực nước, không cần sức người, giúp tối ưu chi phí một cách tối đa.
- Đóng ngắt nhanh: Nhớ bản chất cánh nhẹ, van phản ứng nhanh với sự thay đổi dòng chảy.
- Thiết kế gọn nhẹ: Chiếm ít không gian và chịu được áp suất vừa phải.
- Dễ thi công và bảo trì: Kết nối đơn giản, tháo lắp dễ dàng.
- Giá thành thấp: So với van bi và van cổng cùng kích thước, giá cạnh tranh hơn.
- Phù hợp với đa môi trường: Tùy chọn chất liệu gang, inox, nhựa, đáp ứng nhu cầu nước, hóa chất, hơi, khí,…
Các loại van một chiều cánh bướm phổ biến hiện nay
Van một chiều cánh bướm gang
Chế tạo từ gang cầu hay còn gọi là gang dẻo, loại van này có độ bền cao, giá thành hợp lý và được sử dụng phổ biến trong các hệ thống cấp thoát nước, PCCC, và công nghiệp nhẹ.
Ưu điểm:
- Cứng cáp, chịu áp lực tốt, chống va đập hiệu quả.
- Đa dạng kích thước, phù hợp với nhiều quy mô hệ thống.
- Thẩm mỹ tốt, dễ dàng vệ sinh nhờ vào bề mặt phủ Epoxy chống gỉ.
- Giá thành rẻ hơn so với những vật liệu khác.
- Dễ tìm kiếm linh kiện thay thế, chi phí bảo trì thấp.
Hạn chế:
- Chịu nhiệt kém, chống ăn mòn không cao.
- Không phù hợp với môi trường hóa chất hoặc nước biển.
Van một chiều cánh bướm inox
Van một chiều cánh bướm inox được chế tạo từ inox 304, inox 316, van có độ bền cao, chống ăn mòn tốt, thích hợp cho môi trường nhiệt độ cao và hóa chất.
Ưu điểm:
- Thiết kế chắc chắn, chống oxy hóa vì được chế tạo từ inox 304, 316.
- Chịu nhiệt và áp lực cao, bề mặt sáng bóng, không bị nhiễm bụi, nhiễm nước.
- Hoạt động hiệu quả trong các môi trường có áp lực lớn, nhiệt độ cao.
- Đa dạng kích thước, thích hợp với nhiều môi trường lưu chất mà gang không sử dụng được.
- Độ bền cao, ít hư hỏng, không phải bảo trì thường xuyên.
Hạn chế:
- Chi phí cao hơn van gang, nhưng bù lại hiệu suất và độ bền vượt trội.
>>> Xem thêm: Van một chiều lá lật là gì? Cấu tạo, nguyên lý và ứng dụng thực tế
Ứng dụng của van một chiều cánh bướm trong thực tế
Van được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực công nghiệp và dân dụng. Một số ứng dụng phổ biến bao gồm:
- Hệ thống cấp thoát nước: Ngăn dòng nước chảy ngược, bảo vệ đường ống.
- Ngành dầu khí: Kiểm soát dòng chảy của dầu và khí trong hệ thống.
- Hệ thống HVAC: Đảm bảo lưu thông khí đúng hướng, tăng hiệu quả làm việc của hệ thống điều hòa.
- Ngành thực phẩm và đồ uống: Được sử dụng để kiểm soát dòng chảy của chất lỏng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Ngành hóa chất: Bảo vệ các thiết bị và đường ống khỏi các hóa chất có tính ăn mòn cao.
Ngoài ra, van còn được ứng dụng trong nhiều hệ thống như:
- Các hệ thống bơm chất lỏng, bơm khí, bơm hơi,…
- Các hệ thống thủy lợi, tưới tiêu, mương máng,…
- Các hệ thống khí nén, hơi nóng như lò hơi, nồi hơi,…
- Các nhà máy thủy điện, nhiệt điện,…
- Các lò luyện kim, lò nung,…
- Các hệ thống hàng hải, tàu biển,…
- Các loại thiết bị dân dụng trong các hộ gia đình.
- Các hệ thống chân không.
Lưu ý khi mua van một chiều cánh bướm
Khi chọn mua van một chiều cánh bướm, người tiêu dùng cần chú ý đến một số điểm sau:
- Xác định vật liệu: Giang cho môi trường trường, inox cho môi trường hóa chất và hơi.
- Áp suất làm việc: Chọn van phù hợp với áp suất làm việc để van hoạt động hiệu quả.
- Tiêu chuẩn kết nối: Lựa chọn mặt bích JIS, ANSI, DIN tương thích với hệ thống.
- Nhiệt độ làm việc: Đảm bảo gioăng phù hợp với nhiệt độ đường ống.
- Kích thước chính xác: Chọn đúng kích trước với đường ống để tránh sụt áp.
- Nguồn hàng uy tín: Lựa chọn đơn vị cung cấp chính hãng, có CO-CQ và dịch vụ hậu mãi chu đáo.
Van một chiều cánh bướm là giải pháp kinh tế và hiệu quả cho các hệ thống cần ngăn dòng chảy ngược tự động. Với thiết kế gọn nhẹ, dễ lắp đặt, độ bền cao, đặc biệt khi sử dụng chất liệu inox, loại van này phù hợp cho các hệ thống nước sạch, HVAC, hóa chất và phòng cháy chữa cháy. Để đảm bảo chất lượng và hiệu suất vận hành ổn định, bạn nên lựa chọn nhà cung cấp uy tín như Van công nghiệp Yến Thanh – nơi cam kết sản phẩm chính hãng, tư vấn kỹ thuật chuẩn xác và chế độ bảo hành rõ ràng.
>>> Xem thêm: Van một chiều lò xo cho hệ thống bơm và cách lắp đặt nhanh chóng
>>> Tham khảo thêm: Nên Chọn Van Một Chiều Lá Lật Hay Van Một Chiều Lò Xo?
